(Congannghean.vn)-Những năm gần đây, tình trạng xe khách trá hình hoạt động theo kiểu “xe dù”, “bến cóc” vẫn tồn tại trên địa bàn tỉnh, gây bức xúc đối với các doanh nghiệp vận tải chân chính cũng như người dân. Ngành Giao thông Vận tải (GTVT) đã triển khai nhiều biện pháp chấn chỉnh và xử lý nhưng kết quả đạt được vẫn còn hạn chế, cần kịp thời vào cuộc quyết liệt hơn nữa.
 |
| Xe 16 chỗ dừng, đỗ đón trả khách trong khu vực nội thành |
Vài năm trở lại đây, trước sự phát triển nhanh chóng của các loại hình vận tải từ cố định đến công cộng khiến cho sự cạnh tranh hành khách giữa các doanh nghiệp, hợp tác xã vận tải ngày một tăng cao. Tại một số tuyến đường, nhất là tuyến đường Hồ Chí Minh đi qua các huyện Đô Lương, Thanh Chương, Anh Sơn, một số loại xe khách trên 16 chỗ không cạnh tranh được với các phương tiện công cộng như xe buýt nên đã phải quay sang đầu tư mua xe loại 7 chỗ hoặc 9 chỗ để tham gia vận chuyển khách. Không chỉ loại xe 7 chỗ, 9 chỗ thay thế công năng sang chở khách mà ở TP Vinh hiện không thiếu xe khách loại 16 chỗ “công khai” đón, trả khách trong thành phố.
Đứng ở góc độ khách hàng, người sử dụng phương tiện thì việc có xe đón, trả tận nơi là một thuận lợi rất lớn so với nguồn tài chính bỏ ra để đáp ứng nhu cầu đi lại. Bởi nếu như trước kia, xe chỉ đi đến bến, sau đó khách xuống và tự đi về nhà hoặc khi muốn đi đâu bằng xe khách đều phải ra bến thì ngày nay, dù ở ngõ nhỏ hay trên những tuyến phố lớn, miễn không có mặt lực lượng chức năng là nhà xe mở cửa đón, trả khách. Tuy nhiên, điều này lại mang đến nhiều hệ lụy.
Qua tìm hiểu, việc tồn tại các phương tiện “dù” chủ yếu dưới các hình thức như sau: Xe chạy tuyến cố định liên tỉnh hoạt động trong bến, có lên tài, chuyến nhưng khi ra khỏi bến thì đón khách dọc đường; xe đăng ký hoạt động trong bến nhưng lại không vào bến; xe du lịch lữ hành, xe hợp đồng đăng ký chở khách du lịch theo lịch trình nhưng trá hình chở khách theo tuyến cố định…
Trong khi đó, theo quy định, xe hợp đồng và xe du lịch được đón khách tại địa điểm ghi trong hợp đồng cho nên các đơn vị vận tải thành lập văn phòng, chi nhánh, địa điểm kinh doanh và sử dụng xe hợp đồng, du lịch đón khách tại các địa điểm này, nếu các địa điểm này không bị cấm dừng, đỗ. Trường hợp hoạt động tuyến cố định thì sử dụng xe từ 16 chỗ trở xuống để trung chuyển khách từ văn phòng, chi nhánh, địa điểm kinh doanh đến bến xe và ngược lại.
Lợi dụng quy định này, nhiều nhà xe đã cố tình lập ra các bến trá hình để đón, trả khách. Một trong những nguyên nhân khác khiến các nhà xe cố tình đón trả khách dọc đường là vì so với các xe khách đăng ký chạy tuyến cố định trong bến, các xe khách trá hình trốn được 10% thuế VAT, trốn phí bến bãi, thuế thu nhập, không cần đóng bảo hiểm cho hành khách, không bị kiểm tra bến bãi..., nhờ vậy lợi nhuận thu về cao.
Theo ông Nguyễn Đình Lâm, Trưởng phòng Kế hoạch Công ty cổ phần Bến xe Nghệ An: Hiện số lượng xe bỏ bến và “xe dù” vẫn còn rất nhiều và có chiều hướng ngày càng gia tăng, khó kiểm soát, mặc dù hàng tháng đơn vị đều có báo cáo gửi Thanh tra GTVT đề nghị kiểm tra, xử lý nghiêm và đưa xe vào bến hoạt động theo đúng quy định. Tình trạng bỏ bến không những gây thất thoát nguồn ngân sách (khi xe cố định phải đóng mà xe bỏ bến không phải đóng) mà còn tạo ra sự cạnh tranh thiếu công bằng trong lĩnh vực kinh doanh vận tải giữa các doanh nghiệp. Đó là chưa nói đến, việc xe dù không vào bến hoặc vào bến nhưng vẫn chạy không đúng hành trình để đón khách còn là một trong nguyên nhân gây ách tắc giao thông cục bộ trong thành phố.
Trao đổi về vấn đề này, lãnh đạo Sở GTVT cho biết: Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh thời gian gần đây, Sở đã chỉ đạo lực lượng Thanh tra giao thông tăng cường công tác kiểm tra, xử lý vi phạm đối với các xe ôtô chở khách không có phù hiệu (“xe dù”), xe buýt chạy sai hành trình, lịch trình trên các tuyến đường thuộc địa bàn tỉnh. Ngoài lực lượng chủ công là Đội Thanh tra GTVT khu vực 1, Thanh tra Sở còn thành lập nhiều Tổ công tác kiểm tra đột xuất do các đồng chí lãnh đạo Thanh tra trực tiếp chỉ đạo thực hiện kiểm tra vào những giờ cao điểm trên các tuyến đường, phố trọng điểm, những tuyến có biểu hiện “xe dù, bến cóc”, đặc biệt là các loại xe dưới 12 chỗ ngồi hoạt động nhằm hạn chế tình trạng ùn tắc giao thông và ngăn chặn hiện tượng “xe dù”, bến cóc” hoạt động.
Sau một thời gian triển khai các biện pháp, giải pháp quyết liệt, lực lượng Thanh tra Sở GTVT đã tiến hành kiểm tra hàng trăm lượt phương tiện, phát hiện nhiều trường hợp vi phạm, tập trung ở các hành vi: Không có giấy phép kinh doanh vận tải; chạy sai hành trình, lịch trình vận tải; đón, trả khách không đúng nơi quy định; dừng, đỗ xe không đúng quy định…