Mãi sau mới có một cô gái đến xin chữ ký và chụp ảnh chung cùng nam diễn viên 54 tuổi, nhưng đấy cũng là cô nữ sinh nổi danh vì... thường xuyên bỏ học để chầu chực hàng giờ ở sân bay Hồng Kiều "săn" các ngôi sao.
Một số tờ báo Trung Quốc nhận xét, việc chỉ một người nhận ra Lý Liên Kiệt cho thấy tuổi tác và bệnh tật đã ảnh hưởng rất nhiều đến vẻ bên ngoài khiến sức hút của ngôi sao này đã suy giảm trong lòng người hâm mộ. Tuy vậy, ai cũng tin rằng, tài năng, ý chí và nhân cách vẫn lấp lánh lan tỏa từ tượng đài uy phong của màn ảnh Hoa ngữ và thế giới.
Tuổi thơ nghèo khó
Chuỗi những ngày tháng khốn khó của gia đình luôn in sâu trong tâm thức của Lý Liên Kiệt. Ông nhớ lại: "Gia đình tôi nghèo lắm. Khi vừa lên 2 tuổi, cha tôi đã qua đời vì lao động nặng nhọc. Cả gia đình phải sống nhờ vào 10 NDT/tháng cho 5 anh chị em tôi từ tiền trợ cấp của chính phủ. Một mình mẹ bươn chải nuôi anh chị em tôi khôn lớn nên từ bé, tôi đã biết phải đi làm để kiếm tiền giúp mẹ".
 |
| Cố vấn Mỹ H. Kissinger bắt tay khen ngợi Lý Liên Kiệt khi cậu đến Mỹ biểu diễn năm 1974. |
Vóc dáng nhỏ bé, thể chất yếu đuối nên người mẹ dù vất vả mưu sinh vẫn quyết đưa đứa con trai út khi lên 8 tuổi đến với võ sư Ngô Bân, cũng là thầy của ngôi sao Chân Tử Đan sau này. Sống trong một gia đình có quá nhiều áp lực, thể trạng không tốt nên ông nhiều lần đã định bỏ cuộc, nhưng võ sư Ngô Bân đã sớm nhậm ra ở cậu học trò này năng khiếu và tư chất để trở thành một cao thủ nên hết lòng động viên, lại còn giảm cho cậu học phí nên Lý Liên Kiệt dốc lòng học, luyện.
Chỉ một năm sau khi bái sư, cậu bé Lý Liên Kiệt khi ấy mới 9 tuổi bất ngờ giành giải "Biểu diễn xuất sắc" trong cuộc thi võ thuật toàn quốc năm 1972. Sau đó, Lý Liên Kiệt tiếp tục được lựa chọn biểu diễn cho lễ khai mạc Giải vô địch bóng bàn xuyên lục địa Á - Phi - Mỹ Latinh.
Màn biểu diễn những thế võ đẹp mắt và mang đầy thần thái của Lý Liên Kiệt được Thủ tướng Trung Quốc khi đó là Chu Ân Lai ngợi khen, đích thân ông gọi Lý Liên Kiệt đến trò chuyện. Kỷ niệm đó Lý Liên Kiệt không bao giờ quên được và anh cho rằng, được một chính khách như Thủ tướng Chu Ân Lai ngợi khen là một vinh dự lớn lao đối với một vận động viên nhỏ tuổi như mình. Cũng từ sau sự kiện này, Lý Liên Kiệt trở nên nổi tiếng hơn, không còn bị bạn bè trêu chọc hay chê cười là con nhà nghèo.
Năm 1974, Lý Liên Kiệt mới 11 tuổi đã bước lên ngôi vô địch giải Wushu trẻ toàn Trung Quốc. Công luận bắt đầu gọi anh là "thần đồng võ thuật" rồi nhận được nhiều lời mời đóng phim và quảng cáo, nhưng nghĩ mình chưa đạt tới trình độ cao thủ, anh vẫn chuyên tâm tập luyện với sư phụ của mình. Tuy vậy, Lý Liên Kiệt vẫn thường xuyên có tên trong danh sách tham dự các cuộc viếng thăm ngoại giao của Chính phủ Trung Quốc, liên tục đi biểu diễn giao lưu tại các cuộc gặp gỡ của các chính khách quốc tế.
Trong loạt sự kiện đánh dấu tiến trình bình thường hóa quan hệ hai nước Mỹ - Trung, năm 1974, Lý Liên Kiệt được đưa sang Mỹ, biểu diễn tại Nhà Trắng trước Tổng thống Richard Nixon. Quá ấn tượng với tài năng của "thần đồng võ thuật Trung Quốc", Tổng thống Richard Nixon bước đến nồng nhiệt khen ngợi Lý Liên Kiệt, đồng thời ngỏ lời mong muốn sau này khi trưởng thành, cậu sẽ làm vệ sĩ riêng cho mình.
 |
| "Thần đồng võ thuật" Lý Liên Kiệt mới 11 tuổi đã bước lên ngôi vô địch giải Wushu trẻ toàn Trung Quốc. |
Cậu bé Lý Liên Kiệt 11 tuổi đã thẳng thắn trả lời: "Cháu không muốn làm vệ sĩ cho bất kỳ ai, cháu muốn bảo vệ cho 1 tỉ người dân Trung Quốc mà thôi". Câu nói của Lý Liên Kiệt khiến những người có mặt đều ngầm thán phục, ngay ngày hôm sau, câu trả lời khảng khái mang đầy lòng ái quốc của Lý Liên Kiệt đã trở thành tít bài báo lớn trên tờ New York Times.
Đường võ nghiệp rải đầy hoa theo từng bước chân chinh phục của Lý Liên Kiệt, anh liên tục đoạt giải quán quân trong nhiều kỳ thi qua các năm 1975, 1977, 1978. Năm 1975, Lý Liên Kiệt đoạt giải vô địch tại Đại hội thể thao toàn quốc lần thứ nhất và đây cũng là lần đầu cậu nhận được tiền lương trong đời số tiền 5 NDT. Lý Liên Kiệt vui sướng gói 5 NDT vào một tờ giấy và về đưa cho mẹ.
Đến năm 1979, anh đoạt giải Thành tựu vàng của Tổng hội Võ thuật Trung Quốc khi mới 16 tuổi. Cũng trong năm này, Lý Liên Kiệt được tăng lương lên 88 NDT, tương đương với lương của giáo sư và kỹ sư cao cấp của Trung Quốc thời ấy; và để so sánh; lương công nhân phổ thông như mẹ của Lý Liên Kiệt chỉ khoảng 40-50 NDT/tháng để thấy cậu thiếu niên 16 tuổi Lý Liên Kiệt chỉ trong vòng 5 năm đã nhận được khoản tiền lương đáng mơ ước đối với phần đông người dân Trung Quốc thời bấy giờ.
Bị chê "thấp, lùn" khi thi tuyển diễn viên
Trong loạt chương trình truyền hình mang tên "Khai giảng rồi" của đài CCTV năm 2013, Lý Liên Kiệt là khách mời tham gia nói chuyện với các thanh thiếu niên phần đông thuộc thế hệ 9X. Lần ấy, Lý Liên Kiệt đã kể trước hàng triệu khán giả theo dõi chương trình câu chuyện anh chạm ngõ điện ảnh như thế nào.
Một lần, khi biết có công ty điện ảnh tuyển người, Lý Liên Kiệt đăng ký nhưng không được tuyển vì bộ phận tuyển dụng đánh giá "con trai cao dưới 1,7m không thể nổi tiếng được". Một thời gian sau, công ty này nhận ra tiềm năng ở anh với lời chữa thẹn "cậu thấp lùn một chút cũng không sao" rồi nhận anh. "Thiếu Lâm tự" là bộ phim điện ảnh đầu tiên Lý Liên Kiệt tham gia, các thế võ đẹp, lạ, mạnh mẽ đúng chất Thiếu Lâm của chàng diễn viên trẻ đã làm nức lòng khán giả hâm mộ phim võ thuật, đưa tên tuổi của anh vào hàng ngôi sao.
 |
| Vẻ già nua của "ông Hoàng võ thuật" khiến người hâm mộ chạnh lòng. |
Từ năm 1982, loạt 3 bộ phim Thiếu Lâm Tự liên tục gây được tiếng vang lớn và tạo nên con đường danh vọng thênh thang trong lĩnh vực điện ảnh của Lý Liên Kiệt. Không chỉ đạt doanh thu bán vé cao ngất ngưởng, bộ phim còn gây hiệu ứng đến biết bao thế hệ thanh niên Trung Quốc, việc họ tìm đến chùa Thiếu Lâm xuất gia học võ một thời được xem là "mốt". Tiếp đến là hàng loạt các phim kinh điển: “Phương Thế Ngọc”, “Hoàng Phi Hồng”... trước hết đã tạo dựng nên một hình tượng anh hùng trong lòng người châu Á, sau đó là thế giới.
Năm 1991, với bộ phim “Hoàng Phi Hồng” kinh điển, tên tuổi Lý Liên Kiệt vang lên ở kinh đô điện ảnh Hollywood, khán giả Đông Nam Á thì đâu đâu cũng nhắc đến Hoàng Phi Hồng, đưa tên tuổi Lý Liên Kiệt lên tầm sao võ thuật hàng đầu màn ảnh Hoa ngữ. Bên cạnh đó, bộ phim “Hoàng Phi Hồng” còn ẵm trọn giải thưởng "Chỉ đạo hành động xuất sắc nhất" trong Liên hoan điện ảnh Hồng Kông lần thứ 11.
Đang ở đỉnh cao danh vọng, Lý Liên Kiệt bất ngờ dừng đóng phim một thời gian. Anh giải thích với báo chí: "Tôi từ nhỏ đã khổ cực, mục đích sống của tôi chỉ là thoát khỏi khổ cực, chứ danh tiếng thì chỉ là phù hoa".
Vậy mà trong tất cả các ngôi sao của làng giải trí Hoa ngữ, tính theo giá trị thu nhập hằng năm, Lý Liên Kiệt luôn đứng ở vị trí đầu tiên, đứng thứ hai là ngôi sao võ thuật Thành Long. Năm 2010, lần đầu tiên Lý Liên Kiệt thử sức với thể loại tâm lý với bộ phim "Hải dương thiên đường" dựa trên một câu chuyện có thật về một người đàn ông sắp chết (Lý Liên Kiệt đóng) đã kiên cường giúp cậu con trai mắc chứng tự kỷ chiến đấu chống lại bệnh tật.
Đây là bộ phim đầu tiên không thuộc thể loại hành động trong suốt 25 năm sự nghiệp điện ảnh của anh, và Lý Liên Kiệt cho biết anh đã hoàn toàn bị kịch bản phim thu hút bởi tính nhân văn và những bài học sâu sắc mà bộ phim chuyển tải. Năm 2011, tài sản của Lý Liên Kiệt đạt 200 triệu USD, trở thành ngôi sao giải trí giàu nhất Trung Quốc. Khối tài sản này kiếm được không chỉ nhờ đóng phim mà còn do đầu tư cổ phiếu. Với sự giúp sức của tập đoàn Alibaba, Lý Liên Kiệt đã mua được hàng nghìn tỷ cổ phiếu của tập đoàn quốc tế Viễn Đông, thu được lợi nhuận hàng chục triệu USD mỗi năm.
Không chỉ làm mưa làm gió màn ảnh Hoa ngữ và châu Á, Lý Liên Kiệt còn sánh ngang với những ngôi sao tầm cỡ của Hollywood, như trong bộ phim “The Expendables” (tựa đề tiếng Việt: Biệt đội đánh thuê), một bộ phim hành động quy tụ một "dàn sao", gồm những siêu sao hành động như Sylvester Stallone, Jason Statham, Dolph Lundgren, Steve Austin, Terry Crews, Mickey Rourke... Ngôi sao của loạt phim “Die Hard” - Bruce Willis và cựu thống đốc bang California - "Kẻ hủy diệt" Arnold Schwarzenegger cũng góp một vai nhỏ trong phim. Sau đó Lý tiếp tục tham gia vào phần 2 và 3 của phim vào năm 2012 và 2014.
2 năm trở lại đây, sự nghiệp diễn xuất của Lý Liên Kiệt chững lại vì căn bệnh cường tuyến giáp khiến sức khỏe giảm sút nghiêm trọng. Lý Liên Kiệt nhiều khi không thể nhận vai diễn vì các bác sĩ khuyên anh không được vận động mạnh. Như Lý Liên Kiệt ban đầu đã được các nhà làm phim chọn tham gia trong bộ phim "xXx- The Return of Xander Cage" cùng ngôi sao hành động Vin Diesel nhưng đến phút chót anh lại phải rời dự án do gặp vấn đề về sức khỏe và vai diễn sau đó đã được thay thế bởi Chân Tử Đan.
"Tôi không phải Hoắc Nguyên Giáp, không phải Hoàng Phi Hồng, càng không phải anh hùng, tôi cũng như các bạn, chỉ là một người bình thường, cũng phải đối mặt với nỗi lo rằng một ngày nào đó không thể tiếp tục công việc được nữa" - nam diễn viên chia sẻ trong một buổi gặp gỡ báo chí gần đây.
Sau hơn 2 năm mắc bệnh, "ông hoàng kung-fu thường xuyên xuất hiện với gương mặt nhiều nếp nhăn, hốc hác với cặp mắt lồi to. Có một dạo báo chí Đại lục và Hong Kong còn loan tin rằng, Lý Liên Kiệt phải... ngồi xe lăn vì quá yếu.
"Ông hoàng" hóm hỉnh tâm sự: "Nếu bây giờ giải nghệ, thì già vẫn phải ngồi xe lăn. Nếu tiếp tục đóng phim, già cũng vẫn phải ngồi xe lăn. Vì thế, tôi chọn cách sau. Không biết chừng tôi sẽ cho nạm kim cương lên xe. Tôi bị bệnh tuyến giáp khiến cơ thể khá mệt mỏi, đau đớn. Tôi vẫn đang cố gắng chạy chữa nhưng may mắn tôi chưa đến nỗi phải ngồi xe lăn". Quả thật, việc ngồi xe lăn xem ra còn lâu mới đến với Lý Liên Kiệt.
Năm qua, cảm thấy sức khỏe dần hồi phục, ông nhận lời tham gia bộ phim cổ trang thần thoại "Truyền thuyết phong thần" với vai Khương Tử Nha. Dù đây không phải một vai diễn cần sử dụng đến võ thuật nhiều nhưng cũng là một tín hiệu lạc quan đối với Lý Liên Kiệt cũng như người hâm mộ. Không những vậy, anh khẳng định sẽ tiếp tục đóng phim và phải 10 năm sau mới chính thức giải nghệ. Tuy vậy, theo như lời chia sẻ, Lý Liên Kiệt đã có kế hoạch tìm kiếm tài năng ở thế hệ trẻ, truyền nghề và bồi đắp để cho ra đời những người giỏi ở nhiều lĩnh vực khác nhau, không chỉ riêng võ thuật hay diễn xuất.
"10 năm trước, tôi tập trung làm từ thiện, 10 năm sau tôi muốn tìm truyền nhân, nhất là để truyền võ nghệ của mình". Ngôi sao võ thuật là người theo đạo Phật, vì vậy, anh tin vào luân hồi và luôn bình tĩnh đối diện với mọi biến cố của cuộc đời. "Tôi tin vào thuyết luân hồi, vì vậy cái chết không hề đáng sợ, tôi cũng không có điều gì để hối hận hay tiếc nuối".