Sức sống mãnh liệt sau cái chết

Ngày buồn nhất của bóng đá thế giới

Đêm thứ Hai, ngày 28 tháng 11 năm 2016. Các kênh phát thanh và truyền hình quốc tế bóng đá Nam Mỹ đưa tin về một đội bóng tí hon tại Brazil có tên Chapecoense. Tọa lạc tại một thị trấn nhỏ miền Nam Brazil, trong một thập niên, họ đã thăng liền 4 hạng đấu và vươn tầm châu lục.

Khi đó, Chapecoense là đội bóng đầu tiên của Brazil tham dự một trận chung kết cấp CLB ở Nam Mỹ kể từ năm 2013. Tuy vậy, trên đường từ Bolivia tới Colombia tham dự chung kết lượt đi Copa Sudamericana gặp Atletico Nacional, một tai nạn bất ngờ đã xảy ra. Khi gần hạ cánh, máy bay chở cả đội bất ngờ gặp tai nạn.

Thông tin đầu tiên mang lại chút hy vọng mong manh cho người hâm mộ: Có người sống sót. Dường như tất cả kỳ vọng phần lớn thành viên đội bóng sẽ bình an vô sự.

Chiếc máy bay chở thành viên CLB Chapecoense gặp nạn. Chỉ có đúng 6 người còn sống, gồm 3 cầu thủ.

Thủ môn Danilo, người đầu tiên được tìm thấy còn sống sót, qua đời trên đường tới bệnh viện. Công tác tìm kiếm phải hoãn lại vì thời tiết xấu. Hy vọng dần tắt lại được nhen nhóm lên khi hậu vệ Neto được tìm thấy trong tình trạng còn sống. Dù vậy, kết cục câu chuyện là cả một tấn bi kịch.

Trong số 77 người có mặt trên chuyến bay, 71 người đã tử nạn. Chỉ có ba cầu thủ của Chapecoense còn sống sót: Thủ thành Jakson Follmann buộc phải giải nghệ vì cưa một phần chân sau tai nạn; hậu vệ Neto thoát chết và đang chạy đua với thời gian để trở lại thi đấu mùa tới. Chỉ có một người duy nhất đã chơi bóng trở lại: Tiền vệ Alan Ruschel.

Toàn bộ thành viên Ban huấn luyện trên máy bay hôm đó không có ai sống sót. Dường như bầu trời vùng Chapeco cũng thấu hiểu lòng người. Mưa đổ tầm tã trong ngày quan tài mang linh cữu các thành viên được đưa về sân bóng.

Hồi sinh không dễ dàng

Thế giới bóng đá lo lắng một đội bóng sẽ vĩnh viễn mất đi, khi chỉ còn đúng một cầu thủ và ba thành viên ban huấn luyện sau tai nạn. Tuy nhiên, Chapecoense đang hồi sinh mạnh mẽ. Họ không sụp đổ, trái lại, còn đang bước những bước tiến vững chắc hơn.

Nacional, đối thủ của họ trong trận chung kết Copa Sudamericana, đề xuất phong tặng cúp vô địch giải đấu năm đó cho Chapecoense. Một cử chỉ đẹp có ý nghĩa hơn cả một biểu tượng xã giao đơn thuần. Với danh hiệu đó, Chapecoense lần đầu góp mặt ở Copa Libertadores, giải đấu tương đương Champions League ở Nam Mỹ, trong năm 2017. Đây là cú hích lớn giúp đội bóng có thêm nguồn tài chính khôi phục câu lạc bộ.

Cầu thủ Chapecoense trở lại và trụ hạng thành công ngay trong mùa giải đầu tiên. Họ từ chối mọi sự giúp đỡ của các đội bóng trong nước.

Ở đấu trường trong nước, Liên đoàn Bóng đá Brazil cũng hỗ trợ Chapecoense hết mức. Các đội bóng khác đề nghị miễn quyền xuống hạng cho Chapecoense trong ba mùa giải tiếp theo. Họ thậm chí sẵn sàng hỗ trợ nhân lực cho đội bóng này bằng cách cho mượn miễn phí cầu thủ của họ.

Tuy vậy, Chapecoense lập tức từ chối đề nghị của các câu lạc bộ trong nước. Họ muốn tự mình vượt qua khó khăn, tự tái thiết đội bóng bằng chính đôi tay mình. Đội bóng chiêu mộ cầu thủ mới bằng cách tự bỏ tiền mượn cầu thủ, ký hợp đồng với các cầu thủ tự do và đặt niềm tin vào lớp trẻ. Bên cạnh đó, huấn luyện viên nổi tiếng Vagner Mancini nhận lời về dẫn dắt, tái thiết đội bóng trong thời kỳ đầu.

Những ngày trở lại của Chapecoense không hề dễ dàng. Họ thắng trận đầu tiên ở Copa Libertadores, nhưng sau đó liên tiếp nhận thất bại và phải trở về chơi ở Copa Sudamericana. Tại vòng 16 đội, họ bị kình địch trong nước Flamengo đánh bại 4-0 sau hai lượt trận.

Chapecoense trở lại khó khăn một phần vì huấn luyện viên Vagner Mancini. Ông là mẫu người thích mạo hiểm, chơi đôi công, chịu rủi ro để giành 3 điểm. Nhưng hàng công chắp vá của Chapecoense không thể vận hành trơn tru, còn hàng thủ chưa bao giờ thi đấu chắc chắn. Hậu quả là Mancini bị sa thải, HLV Vinicius Eutropio sau đó lên nắm quyền cũng sớm phải ra đi.

Phải tới lúc huấn luyện viên giàu kinh nghiệm Gilson Kleina nhận lời dẫn dắt, Chapecoense mới dần phục hồi thực sự. Từ vị trí ngấp nghé xuống hạng, họ vươn lên đứng thứ 9 trên bảng xếp hạng Serie A Brazil. Chapecoense trụ hạng sớm 4 vòng đấu - một kỳ tích với đội bóng mùa giải trước chỉ còn đúng 1 cầu thủ lành lặn.

Nỗi buồn ngoài sân cỏ chưa hề nguôi ngoai

Công tác điều tra vụ tai nạn vẫn đang tiếp tục, tuy nhiên nguyên nhân máy bay rơi đã dần hé lộ: Hết xăng! Máy bay chở toàn đội Chapecoense cất cánh trong điều kiện thiếu nhiên liệu. Lẽ ra nó phải hạ cánh giữa chừng để tiếp nhiên liệu rồi bay tiếp, nhưng không.

71 người đã vĩnh viễn ra đi không trở lại chỉ vì một sai sót sơ đẳng. Sau này, trong quá trình điều tra, người ta mới phát hiện máy bay chở đội Chapecoense chính là chiếc máy bay từng chở Messi và toàn đội Argentina. Họ cũng suýt gặp nguy khi máy bay gần hết nhiên liệu giữa đường.

Câu chuyện nghiêm trọng tới mức Celia Castedo, một quan chức hàng không Bolivia đã phải chạy tới Brazil tị nạn để đảm bảo an toàn tính mạng. Bà sợ bị giết dù không có bằng chứng nào cho thấy bà phải chịu trách nhiệm trực tiếp cho việc máy bay rơi.

Chính phủ Colombia điều tra và tuyên bố không có sai sót kỹ thuật, hay sai lầm nào của phi hành đoàn, hãng hàng không và phía Bolivia. Tuy vậy, Hãng hàng không LaMia, nơi sở hữu chiếc máy bay gặp nạn, đã sớm phải tạm dừng hoạt động ngay sau đó.

Thân nhân của những người tử nạn cũng không được đối xử tử tế đúng như những gì họ mong muốn. Fabiane Belle có chồng là chuyên gia trị liệu của Chapecoense, và anh cũng tử nạn trên chuyến bay định mệnh ấy. Cô thẳng thừng chia sẻ: "Sau những trợ giúp ban đầu, chúng tôi bị họ bỏ rơi. Không có hỗ trợ gì hết".

Alan Ruschel cùng Lionel Messi trong trận đấu tưởng niệm các nạn nhân vụ rơi máy bay.

"Đội bóng dần trở lại, nhận được rất nhiều giúp đỡ. Trái lại, thân nhân người bị nạn dường như bị bỏ lại", cô bức xúc nói. Một người khác, Mara Paiva, vợ bình luận viên Mario Sergio Pontes de Paiva - người tử nạn trên chuyến bay - cũng chia sẻ câu chuyện tương tự. Sau tai nạn, Hãng hàng không LaMia đến gặp cô với tấm séc 200 ngàn đô la. Tuy nhiên, họ chỉ chi trả với điều kiện thân nhân từ chối khiếu nại. Paiva lập tức từ chối.

Phía Chapecoense cũng phải thừa nhận ban đầu đội bóng gặp rất nhiều khó khăn. Về mặt hạ tầng, họ mất gần như toàn bộ cầu thủ đội một. Ở mặt thượng tầng, họ cũng mất gần hết thành viên ban lãnh đạo. Phải mất một thời gian, tất cả mới dần ổn định trở lại.

Tham vọng của Chapecoense thật to tát, nhưng không phải là bất khả thi. Sau thảm họa rơi máy bay Munich năm 1958, Manchester United đã hồi sinh mạnh mẽ và vô địch Champions League sau đó 9 năm. Chapecoense hoàn toàn có thể tái lập một kỳ tích tương tự như vậy.