Trong nhà trường, ở các cấp học từ mầm non đến THPT, mỗi năm học thường diễn ra ít nhất từ 2 - 3 cuộc họp phụ huynh học sinh. Mục đích của những cuộc họp này là để tăng cường mối liên hệ giữa gia đình và nhà trường nhằm thảo luận, lấy ý kiến, tìm ra các giải pháp phối hợp, nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện đối với học sinh.
Mặc dù vậy, trên thực tế, nhiều cuộc họp phụ huynh tổ chức ở các trường học bấy lâu nay vẫn còn mang nặng tính hình thức, hiệu quả chưa cao. Nhất là, cuộc họp phụ huynh đầu năm học còn dành quá nhiều thời gian cho việc thu các khoản tiền, trong đó có việc vận động phụ huynh tích cực đóng góp các khoản “tự nguyện”.
Trong các cuộc họp, vai trò của Hội phụ huynh cũng chưa thực sự phát huy hết tác dụng với tư cách là một tổ chức đại diện cho tất cả các phụ huynh có con em theo học trong lớp, trong trường.
Trong các cuộc họp phụ huynh đầu năm, vấn đề được nhiều phụ huynh quan tâm là các khoản đóng góp. Ngoài những khoản đóng góp theo đúng quy định còn có những khoản thu “phần mềm” ngoài quy định. Hiện nay, tình trạng lạm thu ở một số nhà trường đang bị biến tướng và núp bóng dưới hình thức xã hội hoá và “tự nguyện” của phụ huynh học sinh.
Trên lý thuyết, các khoản thu ngoài quy định đều phải được sự đồng ý và thống nhất cao của đa số phụ huynh và trên tinh thần “tự nguyện” là chính. Việc đóng góp nhiều hay ít là tùy thuộc vào hoàn cảnh của mỗi gia đình học sinh.
Cần thực hiện tốt công tác phối hợp giữa nhà trường và gia đình
trong các cuộc họp phụ huynh
Tuy nhiên, trên thực tế, không ít trường đã “xé rào” bằng cách ngầm ấn định những “mức sàn” tối thiểu mà mỗi phụ huynh học sinh phải đóng góp. Khi giáo viên chủ nhiệm hoặc đại diện Hội phụ huynh đứng ra phát động thu và thông báo về các “mức sàn” cần huy động, đóng góp, có phụ huynh không đồng tình nhưng không dám tỏ thái độ, không dám đứng lên phát biểu ý kiến phản đối.
Phần vì cho rằng khi đa số đồng ý thì thiểu số có phản đối cũng không có ý nghĩa gì, phần vì cả nể giáo viên chủ nhiệm, sợ con em mình sẽ bị gặp khó khăn trong quá trình học tập nên đành “cắn răng” để “tự nguyện” góp cho yên chuyện.
Và như thế, cuộc họp phụ huynh trở thành dịp để hợp thức hoá các khoản tiền “xã hội hóa”. Nhiều phụ huynh đi dự họp trong tâm thế chỉ để nghe phổ biến các khoản tiền nộp và quy định về thời gian nộp, mong cho cuộc họp mau chóng kết thúc để nộp tiền rồi… ra về.
Ở đây, vai trò của tổ chức Hội phụ huynh học sinh trong các cuộc họp còn khá mờ nhạt, chưa phát huy hết khả năng, hiệu quả. Hội trưởng thường do giáo viên chủ nhiệm chỉ định, nhất là với những lớp đầu cấp, khi các phụ huynh trong chi hội chưa quen biết nhau.
Khi đã “nhận chức” thì vị chi hội trưởng đó thường sẽ làm nhiệm vụ trong suốt cả khoá học. Những người được cử làm đại diện Hội phụ huynh học sinh thường là những người có “vai vế” hoặc có điều kiện về kinh tế, có tài ăn nói, thuyết phục.
Trước mỗi cuộc họp phụ huynh, đại diện Hội phụ huynh sẽ được nhà trường mời dự một cuộc “họp kín”. Trong cuộc họp này, nhà trường “quán triệt” việc thực hiện các khoản tiền theo quy định nói chung, các khoản “tự nguyện” nói riêng. Các chi hội trưởng sẽ là “hạt nhân” vận động việc thực hiện ở các chi hội.
Vai trò của chi hội trưởng với tư cách là người đại diện cho tâm tư, nguyện vọng của các phụ huynh, là “cầu nối” với giáo viên chủ nhiệm và nhà trường có phần mờ nhạt, bị xem nhẹ.
Trong quá trình giáo dục học sinh, nhân tố gia đình giữ một vai trò quan trọng. Do đó, tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường và gia đình thông qua các cuộc họp, tiếp xúc giữa phụ huynh học sinh với đại diện nhà trường, trực tiếp qua giáo viên chủ nhiệm là điều cần thiết.
Thông qua cuộc họp, các bậc phụ huynh có thể nắm được tình hình học tập, rèn luyện, tu dưỡng của con em mình, từ đó phát huy những điểm mạnh, uốn nắn, khắc phục những điểm yếu với mục đích cuối cùng là “vì tương lai của các cháu” như lời của nhiều bậc làm cha, làm mẹ thường nói trong các cuộc họp phụ huynh.
Tuy nhiên, để những cuộc họp phụ huynh học sinh thực sự phát huy hiệu quả, cần cải tiến hình thức trình bày nội dung trong các cuộc họp theo hướng tập trung vào việc thảo luận, bàn bạc các giải pháp để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh. Các nội dung khác cần báo cáo nhanh, gọn, tránh làm mất thời gian.
Sau khi kết thúc mỗi cuộc họp, phụ huynh phải nắm được một cách tương đối đầy đủ những ưu điểm, nhược điểm trong học tập, rèn luyện, tu dưỡng của con em mình.
Nhằm tăng cường thiết lập mối quan hệ giữa giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh học sinh, nên chăng, cần tiếp tục duy trì hình thức dùng sổ liên lạc như thời gian trước đây mà nhiều trường vẫn làm. Hình thức này có thể giúp các bậc phụ huynh quán xuyến được tình hình học tập, tu dưỡng, rèn luyện của con em mình trong từng ngày, từng tuần, từng tháng.
Hội phụ huynh học sinh cũng cần đổi mới phương thức hoạt động. những người giữ nhiệm vụ chi hội trưởng ở các lớp phải là người đại diện cho tâm tư, nguyện vọng của những phụ huynh khác trong chi hội.
Vai trò của Hội trưởng Hội phụ huynh cần được thể hiện rõ nét và thiết thực trong các cuộc họp phụ huynh, nhất là khi đưa ra bàn bạc, thống nhất các khoản đóng góp “tự nguyện” để chủ trương “xã hội hoá giáo dục” đi đúng hướng.
Minh Tuấn
.