Israel ngày 21/1 tuyên bố kế hoạch chiếm một vùng đất màu mỡ và rộng lớn tại khu Bờ Tây gần Jordan. Theo Reuters, động thái này của Israel sẽ làm leo thang căng thẳng với các đồng minh phương Tây và khiến cộng đồng quốc tế lên tiếng chỉ trích dữ dội.
 |
| Một khu vực tái định cư của Israel tại khu Bờ Tây. Ảnh Reuters |
Trong một bức thư gửi cho Reuters, COGAT- một đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng Israel- khẳng định, nước này đã quyết định “chiếm lấy vùng đất này và chuẩn bị tuyên bố khu vực này thuộc lãnh thổ của Israel”.
Khu vực mà Israel muốn chiếm rộng khoảng 154ha tại Thung lũng Jordan gần Jericho, vùng đất mà Israel đã xây dựng rất nhiều khu tái định cư trong khi Palestine lại muốn lấy làm đất của mình. Đây là khu đất rộng nhất mà Israel chiếm kể từ tháng 8/2014.
Cộng đồng quốc tế đồng loạt lên án
Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon đã lên tiếng phản đối hành động này của Israel và các quan chức Palestine tuyên bố họ sẽ thúc đẩy một nghị quyết của Liên Hợp Quốc nhằm chống lại chính sách chiếm đất này của Israel.
“Các hoạt động chiếm đất xây nhà tái định cư là vi phạm luật pháp quốc tế và đi ngược lại với những tuyên bố công khai của Chính phủ Israel về việc ủng hộ giải pháp 2 quốc gia trong vụ tranh chấp đất đai này”, ông Ban Ki- moon tuyên bố.
Trong khi đó, ông Hanan Ashrawi, thành viên cao cấp của Tổ chức Giải phóng Palestines (PLO) tuyên bố: “Israel đang cướp đất tại Thung lũng Jordan và muốn sáp nhập khu đất này.
Cộng đồng quốc tế cần phải can thiệp thực sự và có hiệu quả nhằm chấm dứt những hành động hiếu chiến của Israel khiến mọi cơ hội để 2 bên hướng tới hòa bình bị triệt tiêu”.
Mỹ- một đồng minh của Israel- cũng đã lên tiếng kịch liệt phản đối chính sách chiếm đóng khu Bờ Tây cũng như mọi động thái nhằm tăng tốc việc mở rộng các khu định cư của Israel.
“Chúng tôi tin rằng, điều này về căn bản là đi ngược lại với giải pháp hai quốc gia nhằm giải quyết vụ tranh chấp đất đai này cũng như bày tỏ hoài nghi về cam kết của Chính phủ Israel về giải pháp nói trên”, phó phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner tuyên bố.
Cưỡng chế đất để xây dựng thủ đô ở Đông Jerusalem
Không chỉ có vậy, Israel còn khiến EU thất vọng khi cưỡng chế phá hủy 6 công trình do các tổ chức nhân đạo của EU xây dựng tại khu Bờ Tây. Các công trình này bao gồm các khu nhà ở và vệ sinh cho những người Bedouin sống tại khu vực E1- một khu vực được coi là “cực kỳ nhạy cảm” nằm giữa Jerusalem và Biển Chết.
Israel không có ý định xây dựng các khu tái định cư tại E1 bởi điều này được coi là “vượt quá ranh giới đỏ” mà Mỹ và EU vạch ra. Thay vì thế, nước này sẽ tìm cách chia tách khu Bờ Tây và xua người Palestine ra khỏi Đông Jerusalem nơi họ dự định sẽ xây dựng thành thủ đô.
Ông Saleem Jahaleen, một người dân sinh sống tại Đông Jerusalem có nhà bị Israel san phẳng, cho biết: “Đây đã là lần thứ 3 họ san phẳng nhà tôi và lần nào tôi cũng xây dựng lại. Lần này tôi cũng sẽ làm thế và sẽ không rời khỏi đây bởi nếu tôi rời đi, họ sẽ biến khu này thành khu vực quân sự”.
Trong khi đó, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuần trước từng tuyên bố EU đang xây dựng nhà trái phép trong khu vực nói trên.
“Họ đang xây dựng nhà mà không được ai cho phép và không tuân thủ các quy định có sẵn. Rõ ràng họ muốn tạo ra một thực thể chính trị tại đây”, ông Netanyahu nói.
Palestine muốn thiết lập một nhà nước độc lập bao gồm các khu Bờ Tây, Gaza và Đông Jersalem- các vùng đất mà Israel đã chiếm đóng trong cuộc Chiến tranh Trung Đông năm 1967.
Hiện có khoảng 550.000 người Do Thái đang sinh sống tại khu Bờ Tây và Đông Jerusalem. Trong khi đó, có khoảng 350.000 Israel sinh sống tại Đông Jerusalem và 2,7 triệu người ở khu Bờ Tây.
Đàm phán song phương Israel- Palestine đổ bể
Israel hy vọng, trong thỏa thuận cuối cùng mà nước này đạt được với Palestine, Isreal sẽ được phép giữ lại phần lớn các tòa nhà tái định cư tại Thung lũng Jordan vì lý do an ninh và nông nghiệp. Tuy nhiên, Palestine đã kịch liệt lên án vụ này.
Trước đó, vòng đàm phán hòa bình giữa 2 bên đã đổ vỡ vào hồi tháng 4/2014 và bạo lực giữa 2 bên đã gia tăng trong vài tháng qua.
Kể từ đầu tháng 10, người Palestine đã đánh đập, cướp phá và nổ súng giết hại 25 người Israel và một người Mỹ. Trong khi đó, người Israel đã giết hại 148 người Palestine, trong đó có 94 người được coi là những kẻ tấn công người Israel.
Bộ trưởng Nội vụ Israel Aryeh Deri ngày 21/1 tuyên bố ông đã trục xuất 4 người Palestine sinh sống tại Jerusalem liên quan đến 2 vụ tấn công giết hại người Israel- trong đó có 1 vụ vào tháng 9 và 1 vụ vào tháng 10.
Ông Deri khẳng định, dù biện pháp này rất ít khi được sử dụng nhưng nó sẽ có tác dụng răn đe những kẻ có ý định làm điều tương tự.